Dzisiaj Sąd Najwyższy w uchwale III CZP 40/22 stwierdził, że: 1. Sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego umowy kredytu indeksowanego jest pozostawienie w rękach jednej strony możliwości wyznaczania kursu stosowanego do przeliczeń. W rezultacie prowadzi to do nieważności takiej umowy. 2. Jeżeli drugą stroną umowy jest konsument, to zastosowanie znajdzie sankcja szczególna, czyli brak związania konsumenta postanowieniem nieuczciwym zgodnie z art. 385(1) § 2 kc. Uchwała SN rozwiązuje problem niekonsekwentnego orzecznictwa sądów w sprawach kredytów zawieranych w celach związanych z działalnością gospodarczą (przez przedsiębiorców, ale również i osoby fizyczne, które później taki lokal wynajmowały). Od teraz nie będzie ulegało wątpliwości, że tego typu umowy są bezwzględnie nieważne. W sprawach konsumenckich, umowa nie jest nieważna, lecz najpierw należy ocenić czy może być wykonywana dalej bez postanowień nieuczciwych. SN w wyrokach z 3 lutego 2022 r., II CSKP 415/22 p-ko Deutsche oraz II CSKP 975/22 p-ko Raiffeisen uznał jednak, że bez takich postanowień umowa musi upaść. Konsument ma zaś jeszcze możliwość wyrażenia następczej zgody na taką umowę, która w efekcie będzie skuteczna. W tym świetle wydaje się, że ostatecznie sytuacja zarówno konsumentów jak i nie-konsumentów ostatecznie sprowadzi się do tego samego – czyli nieważności umowy.

W sprawach prowadzonych przez Kancelarię Adwokacką dr Jacek Czabański i Partnerzy w 2020 r. zapadło w sumie 68 wyroków (w sądach I i II instancji), z czego 64 były korzystne dla kredytobiorców (94%). Nieliczne wyroki niekorzystne związane były przede wszystkim z przyjęciem przez sąd, że w danej sprawie kredytobiorca nie był konsumentem. Sytuacja zdecydowanie się więc poprawiła względem poprzednich lat. Pomogło oczywiście stanowisko Trybunału Sprawiedliwości UE wyrażone w wyroku z 3.10.2019 r. (sprawa p. Dziubak), ale także i zmiana linii orzeczniczej Sądu Najwyższego, który od 2018 r. zaczął coraz bardziej brać konsumentów pod ochronę. Niestety do tej pory Sąd Najwyższy nie przyjął jednolitej linii czy umowy z wadliwym mechanizmem indeksacji/denominacji należy uznawać za w całości nieważne czy też można je wykonywać dalej. W sądach dominujący się stał pogląd o nieważności takich umów, ale SN przyjął taką możliwość tylko w jednym orzeczeniu, podczas gdy w kilku innych wypowiedział się za obowiązywaniem umowy dalej, ale bez indeksacji. Rok 2021 mam nadzieję, że przyniesie nam rozwiązanie zarówno tej kwestii, jak i sposobu rozliczeń stron takiej nieważnej umowy kredytu oraz położy kres roszczeniom banku o jakieś dodatkowe wynagrodzenie rzekomo im należne, bo ich umowa była tak nieuczciwa, że aż nieważna. Wszystkim kredytobiorcom życzę udanego Nowego Roku 2021 i powodzenia w dochodzeniu swoich praw.

14 października 2020 r. na stronie Forbes.pl ukazał się artykuł adw. Anny Wolnej-Sroki: Jeśli w grę wchodzi wysoka stawka, bank nie cofnie się przed niczym. Z tego względu należy zawsze dokładnie czytać bankową umowę, a wszelkie zapewnienia ze strony pracowników banku odbierać na piśmie. Pokazują to ostatnie przypadki ugód proponowanych przez banki https://www.forbes.pl/opinie/kontrowersyjne-praktyki-bankow-wobec-frankowiczow-ktorzy-ida-do-sadu