Dzisiaj Sąd Najwyższy w uchwale III CZP 40/22 stwierdził, że:
1. Sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego umowy kredytu indeksowanego jest pozostawienie w rękach jednej strony możliwości wyznaczania kursu stosowanego do przeliczeń. W rezultacie prowadzi to do nieważności takiej umowy.
2. Jeżeli drugą stroną umowy jest konsument, to zastosowanie znajdzie sankcja szczególna, czyli brak związania konsumenta postanowieniem nieuczciwym zgodnie z art. 385(1) § 2 kc.
Uchwała SN rozwiązuje problem niekonsekwentnego orzecznictwa sądów w sprawach kredytów zawieranych w celach związanych z działalnością gospodarczą (przez przedsiębiorców, ale również i osoby fizyczne, które później taki lokal wynajmowały). Od teraz nie będzie ulegało wątpliwości, że tego typu umowy są bezwzględnie nieważne.
W sprawach konsumenckich, umowa nie jest nieważna, lecz najpierw należy ocenić czy może być wykonywana dalej bez postanowień nieuczciwych. SN w wyrokach z 3 lutego 2022 r., II CSKP 415/22 p-ko Deutsche oraz II CSKP 975/22 p-ko Raiffeisen uznał jednak, że bez takich postanowień umowa musi upaść. Konsument ma zaś jeszcze możliwość wyrażenia następczej zgody na taką umowę, która w efekcie będzie skuteczna.
W tym świetle wydaje się, że ostatecznie sytuacja zarówno konsumentów jak i nie-konsumentów ostatecznie sprowadzi się do tego samego – czyli nieważności umowy.